WZORZEC według katalogu FCI

*    *    *   *   *

W klasztorze na Przełęczy Św. Bernarda w Alpach od połowy XVII w hodowano duże górskie psy do pilnowania i obrony. Psy te występują na obrazach i rysunkach z 1695 i w dokumentach pisanych z 1707r. W powstaniu rasy miały udział także dogi tybetańskie, które pojawiły się w Alpach w I wieku p.n.e. wraz z rzymskimi legionami, a także psy molosowate. Pierwotne bernardyny były lżejsze, mniejsze, o krótkiej szacie.

Bezpośrednimi przodkami bernardyna były duże psy gospodarskie. Dosyć szybko, po kilku pokoleniach określony został zbliżony do dzisiejszego typ bernardyna. Obecny typ bernardyna ukształtował się po domieszce krwi nowofundlandów. Pierwszym hodowcą, który wprowadził dokumentację hodowlaną i założył rodowody swoim psom był Heinrich Schumacher z Holligen koło Berna w Szwajcarii . W lutym 1884 została otwarta "Schweizerische Hundestammbuch" (SHSB) czyli Szwajcarska Księga Reproduktorów. Pierwszym bernardynem wymienionym w książce był Leon, a po nim wpisano następnie 28 bernardynów. 5 marca 1884 w Basle powstał Szwajcarski Klub Bernardyna. 2 czerwca 1887 r. w trakcie trwania Międzynarodowego Kongresu Kynologicznego bernardyn został oficjalnie uznany za rasę szwajcarską i powstał wzorzec rasy. Od tej pory bernardyn jest uważany za narodową rasę Szwajcarii. Od tego czasu we wzorcu co jakiś czas wprowadzane były modyfikacje. Obecny wzorzec obowiązuje od roku 1993.

Nawet jeśli nie zależy wam na rodowodzie i nie zamierzacie pokazywać swojego psa na wystawach, zapewne ciekawi będziecie, jakie to cechy powinien spełniać wasz podopieczny, by można było w pełni odpowiedzialnie nazwać go bernardynem.

Świadomość występowania wad lub cech nietypowych dla rasy może też okazać się przydatna przy wychowaniu psa, a także ważna dla jego zdrowia i prawidłowego rozwoju.

Pamiętać przy tym należy, że wzorzec FCI odnosi się do dorosłych osobników, czyli w przypadku bernardynów – psów w wieku powyżej 3 lat. Oczywiście podstawowe cechy rasy widoczne są już u szczeniąt, ale niektóre elementy rozwijają się później i ich brak, bądź niepełne wykształcenie u młodego psa nie świadczy jeszcze wcale o wadzie lub nierasowości. Na przykład: typ szaty (krótkowłosy czy długowłosy) określamy dopiero u bernardynów, które skończyły 9 miesięcy.

Przedstawiamy zatem poniżej obowiązujący obecnie wzorzec bernardyna według katalogu FCI. W zależności od publikacji, niektóre cechy bywają mniej lub bardziej dokładnie opisane. Poniższy opis uwzględnia informacje z kilku źródeł, a zatem  jest dosyć szczegółowy. Ponadto dołączyliśmy kilka uwag uzupełniających oraz wyjaśniającymi niektóre zagadnienia.

BERNARDYN

wzorzec wpisany do rejestru FCI pod nr 61

DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA:   24.03.1993

KLASYFIKACJA FCI:

Grupa 2 Sznaucery, pinczery, molosy, szwajcarskie psy pasterskie, rasy pokrewne.
Sekcja 2  Molosy, typ górski. Nie podlegają próbom pracy.

KRAJ POCHODZENIA I PATRONACKI:

Szwajcaria

PRZEZNACZENIE:

Pies towarzyszący, stróżujący i gospodarski. 

WYGLĄD OGÓLNY

Pies duży, silny i muskularny, o mocnej proporcjonalnej budowie i stosunkowo dużej głowie. Psy z ciemną maską sprawiają wrażenie bardziej srogich, ale nigdy nie groźnych.
Występują dwie odmiany bernardyna: odmiana krótkowłosa (twardowłosa) i odmiana długowłosa.  Obie odmiany charakteryzują niezwykłe wymiary, potężna, harmonijna budowa, o silnym prostym i muskularnym tułowiu, imponująca muskulatura, olbrzymia głowa i inteligentny i czujny wyraz pyska.
TEMPERAMENT

Pies z natury przyjazny, raczej spokojny, ale bardzo czujny.

SZATA
ODMIANA KRÓTKOWŁOSA: okrywa wierzchnia gęsta, gładka, przylegająca i szorstka z obfitym podszerstkiem. Lekkie bryczesy na pośladkach, ogon pokryty gęstym włosem.

ODMIANA DŁUGOWŁOSA: okrywa wierzchnia prosta, średniej długości, z obfitym podszerstkiem. Nad biodrami i zadem zwykle pofalowana. Pióra na przednich kończynach. Obfite bryczesy na pośladkach. Włos na pysku i uszach prosty. Puszysty ogon.

MAŚĆ

Łaciata - z przewagą koloru białego lub z przewagą mahoniowego albo czerwonobrązowego do żółtobrązowego.

Płaszczowa - biel występuje na przedzie klatki piersiowej, kufie, łapach i końcu ogona. Na reszcie ciała kolor mahoniowy lub czerwonobrązowy.

W obu odmianach wymagana biała strzałka na głowie. Znaczenia: pierś, stopy, czubek ogona, kufa, szyja - muszą być białe. Pożądany biały kołnierz. Symetryczna, ciemna maska. Może występować czarny odcień na uszach oraz czarne plamy wokół oczu.

Dozwolony kolor reszty okrywy czerwono-brązowy pręgowany. Lekki czarny nalot na grzbiecie dopuszczalny.

Uwaga 1: ostateczną kolorystykę bernardyny osiągają w wieku ok. 9 –12 miesięcy. Szczenięta mają ciemnoszary nalot, który utrzymuje się kilka miesięcy i sukcesywnie ustępuje czerwieni i brązowi.

Uwaga 2: Ostateczne określenie odmiany (krótkowłosa czy długowłosa) następuje po ukończeniu przez bernardyny  9 miesiąca życia.

WZROST Minimalna wysokość w kłębie dla psów 70 cm, dla suk 65 cm. Maksymalna wysokość w kłębie dla psów 90 cm, dla suk 80 cm. Egzemplarze, które przekraczają maksymalną wysokość w kłębie nie powinny być karane, pod warunkiem, że ich budowa i ruch są prawidłowe.

WAGA Wzorzec nie precyzuje wagi.

Uwaga: Przeciętnie suki osiągają wagę 60 – 85 kg, psy 75 – 90kg, wyjątkowo dorodne osobniki przekraczają 100 kilogramów.

PROPORCJE Stosunek wysokości w kłębie do długości tułowia (mierzonego od stawu ramiennego do kości kulszowej) wynosi 5 : 6.  Idealny stosunek wysokości w kłębie do głębokości klatki piersiowej obrazuje następujący szkic. 

Głowa masywna i imponujących rozmiarów. Czaszka mocna, szeroka, z profilu i od przodu lekko zaokrąglona, po bokach przechodzi w mocno rozwinięte kości policzkowe, dość ostro opada w kierunku kufy. Guz potyliczny średnio zaznaczony. Łuki brwiowe mocno rozwinięte. Bruzda czołowa, która zaczyna się na granicy z kufą i biegnie przez środek całej czaszki zanika u szczytu czaszki w okolicach guza potylicznego. Skóra na czole tworzy zmarszczki nad oczami, które układają się w kierunku bruzdy czołowej. Gdy pies jest czujny, zmarszczki stają się bardziej wyraźne. Gdy pies jest czujny, miejsce osadzenia uszu i górna linia czaszki (między uszami) tworzą linię prostą.

NOS

Czarny, szeroki i kwadratowy. Nozdrza szeroko otwarte.
KUFA

Kufa krótka, nie zwęża się, grzbiet kufy prosty, z płytką bruzdą biegnącą po długości przez środek. Głębokość kufy większa od jej długości.

WARGI

Brzegi warg czarne. Górne fąfle mocno rozwinięte, obfite, wiszące, kąciki warg widoczne.
UZĘBIENIE

Zęby mocne; regularny i kompletny zgryz nożycowy lub cęgowy.

Dopuszczalny brak P1.

STOP

Wyraźny.
OCZY

Średniej wielkości, koloru od ciemno brązowego do jaśniejszego orzechowego. Niezbyt głęboko osadzone, o przyjaznym wyrazie. Powieki przylegające, całkowicie wypigmentowane. Dopuszczalna lekka zmarszczka w kąciku dolnej powieki - widoczna spojówka, podobnie jak podobna zmarszczka na górnej powiece.
USZY

Średniej wielkości, wysoko i szeroko osadzone. Ucho opada miękko, jest trójkątne z zaokrąglonym czubkiem. Tylny brzeg lekko odstaje, brzegi przednie przylegają do policzków.
SZYJA

Szyja mocna, z niezbyt mocno zaznaczonym wiszącym podgardlem.

KLATKA PIERSIOWA

Klatka piersiowa średniej głębokości, z dobrze wysklepionymi żebrami, ale nie sięgająca dalej niż łokcie. Brzuch lekko podciągnięty.
KOŃCZYNY

Kończyny szeroko rozstawione, w widoku z przodu proste i równoległe. Łokcie przylegające do tułowia.

KOŃCZYNY TYLNE Kolano dobrze utyłowane, równoległe do osi długości psa. Podudzie skośne, dość długie. Staw skokowy lekko utyłowany i mocny. Śródstopie proste, w widoku z tyłu równoległe do siebie.

ŁOPATKI

Muskularne, skośne, mocno przylegające do klatki piersiowej.

RAMIĘ I PRZEDRAMIĘ

Ramię tej samej długości lub odrobinę krótsze od łopatki, kąt między łopatką a ramieniem nie za bardzo prosty. Przedramię proste, o mocnej kości, umięśnione.
NADGARSTKI I ŚRÓDRĘCZE

Nadgarstki i śródręcze w widoku z przodu pionowe, w widoku z boku lekko skośne.
UDA

Mocne, muskularne, szerokie pośladki.
STOPY

Szerokie, zwarte, o mocno wysklepionych palcach. Wilcze pazury dopuszczalne, o ile nie mają wpływu na ruch.

RUCH

Ruch skoordynowany, kroki płynne, siły napędowej dostarczają tylne kończyny.

Uwaga: Postawa w ruchu: łeb lekko opuszczony,  ogon opuszczony lub nieco podniesiony, ale nie powyżej linii tułowia; w spokojnym chodzie kończyny przednie i tylne poruszają się symetrycznie; równolegle – przednia lewa z tylnią lewą, przednia prawa z tylnią prawą.

KŁĄB

Zaznaczony.
TUŁÓW

Imponujący, proporcjonalny. Górna linia prosta od kłębu do lędźwi. Zad opada lekko i przechodzi w nasadę ogona. Szeroki, mocny grzbiet.

TYŁ

Muskularny, średnio głęboko utyłowany. W widoku z tyłu kończyny tylne równoległe i niezbyt blisko siebie ustawione.
OGON

Długi i ciężki, szeroki i mocny u nasady. Ostatni kręg sięga co najmniej stawów skokowych. W spoczynku ogon zwisa prosto w dół, może być lekko zakręcony na wysokości 1/3 długości licząc od końca. W ruchu noszony wyżej.

Uwaga: Psy muszą mieć dwa równej wielkości jądra w mosznie.

WADY
Brak cech charakteryzujących określoną płeć.
GŁOWA I CZASZKA Mocne zmarszczki na głowie, zbyt obfite wiszące podgardle.
KUFA Zbyt długa lub zbyt krótka.
WARGI Dolne fąfle wywijające się na zewnątrz. Niedopigmentowane.
NOS Niedopigmentowany częściowo lub całkowicie nos, okolice nosa, powieki.
ZĘBY Przodozgryz, tyłozgryz. Brak innego zęba niż P1.
OCZY Jasne. Entropia lub ektropia . Luźne powieki.
USZY Nisko osadzone.
GRZBIET Karpiowaty lub siodłowaty.
KOŃCZYNY PRZEDNIE  Wygięte pałąkowato lub ustawione zbyt na zewnątrz.
ZAD Zad wyżej niż kłąb lub zbyt ścięty.
KOŃCZYNY TYLNE Słabo utyłowane, beczkowate lub o tzw. krowiej postawie.
OGON Ogon noszony zawinięty nad grzbietem.
PROPORCJE Nieproporcjonalny wygląd ogólny.
SZATA Włos zakręcony.
KOLOR Wadliwe znaczenia - białe z czerwono-brązowymi nakrapianiami.
CHARAKTER Agresywność, tchórzliwość.
RUCH Wadliwy ruch.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE
OCZY kolor  błękitny
SZATA sierść zupełnie biała lub  całkiem czerwono-brązowa  oraz  w innym, nietypowym kolorze (np. szara).

OPIS RASY